هیدرات گازی یا هیدرات های گازی، موادی هستند که در شرایط خاصی از دما و فشار، مولکولهای آب به شکل گلولهای یا کپسولی با مولکولهای گاز به صورت همجا میشوند و یک ترکیب محافظت شده و پایدار تشکیل میدهند. این ترکیبات در اثر اتصال آب به گاز، یک ساختار بلورین شبکهای پیدا میکنند که در آن مولکولهای آب به شکل چارچوبی که حفرههای آن با مولکولهای گاز پر شدهاند، قرار میگیرند.
هیدرات گازی در اثر اتصال مولکولهای آب به مولکولهای گاز، باعث افزایش حجم گاز و کاهش فشار و دما محیط میشود. این خواص باعث شده که هیدراتهای گازی به عنوان یکی از روشهای ذخیرهسازی گازهای طبیعی و دیگر گازهای صنعتی در زیرزمین و دریاها استفاده شود. همچنین هیدراتهای گازی به عنوان یک منبع انرژی جدید نیز مطرح شدهاند.
هیدرات گازی به عنوان یک منبع انرژی جدید به دو صورت مورد استفاده قرار میگیرد:
1. به عنوان منبع گاز طبیعی: هیدرات گازی میتواند جایگزینی برای گاز طبیعی در تأمین انرژی باشد. در حال حاضر مهندسان، به دنبال روشهایی هستند که بتوانند به صورت ایمن و بهرهور این هیدراتها را به گاز طبیعی تبدیل کنند و از آن به عنوان یک منبع انرژی استفاده کنند.
2. به عنوان منبع انرژی جدید: هیدرات گازی میتواند به عنوان یک منبع انرژی جدید در نظر گرفته شود. در این روش، هیدرات گازی را به عنوان یک سوخت جایگزین برای فسیلیها مورد استفاده قرار میدهند. در حال حاضر، این روش هنوز در مراحل آزمایشی است و مطالعات بیشتری برای تعیین قابلیت استفاده از آن به عنوان یک منبع انرژی در آینده لازم است.
هزینه تولید انرژی از هیدرات گازی نسبت به سایر منابع انرژی
در حال حاضر هزینه تولید انرژی از هیدرات گازی نسبت به بسیاری از منابع انرژی، از جمله فسیلیها، خورشیدی و بادی، بسیار بالاست. این روش هنوز در مراحل آزمایشی است و برای تولید انرژی به صورت صنعتی، نیاز به تکنولوژیهای پیشرفته و سرمایهگذاریهای زیادی دارد. همچنین، به دلیل پیچیدگی فرایند استخراج هیدراتها و عدم وجود زیرساختهای لازم برای استخراج و حمل و نقل آنها، هزینه تولید انرژی از هیدرات گازی بسیار بالاست.
با این حال، به دلیل اینکه هیدرات گازی یک منبع انرژی جدید و پاک است و بسیار غنی در منابع طبیعی موجود است، تحقیقات و سرمایهگذاریهای بیشتری در این زمینه در حال انجام است و امیدواریم که با پیشرفت تکنولوژی و کاهش هزینهها، بتوان از این منبع انرژی به صورت گستردهتری استفاده کرد.
استخراج
در حال حاضر، استخراج هیدرات گازی به صورت صنعتی در کشور شما، یعنی ایران، صورت نمیگیرد. در ایران، به دلیل عدم وجود زیرساختهای لازم و همچنین عدم توسعه تکنولوژیهای مربوط به استخراج هیدرات گازی، هنوز این منبع انرژی به صورت صنعتی بهرهبرداری نمیشود.
با این حال، ایران با داشتن مخزنهای قابل توجهی از هیدرات گازی در خلیج فارس، میتواند در آینده از این منبع انرژی بهرهبرداری کند. اما برای استخراج هیدرات گازی به صورت صنعتی، نیاز به تکنولوژیهای پیشرفته و سرمایهگذاریهای زیادی دارد که به دلیل شرایط فعلی، انجام آنها در کشور ممکن نیست.
دیگر کشورها در منطقه که از هیدرات گازی بهره میبرند
در حال حاضر، هیدرات گازی به عنوان منبع انرژی جدید، در برخی از کشورهای منطقه مورد بررسی و آزمایش قرار گرفته است. به عنوان مثال، در چین، ژاپن و کره جنوبی، تحقیقات و آزمایشهایی برای استخراج هیدرات گازی انجام شده است. چین به دنبال تولید انرژی از هیدرات گازی برای تأمین نیازهای خود است، در حالی که ژاپن و کره جنوبی به دنبال بهرهبرداری از این منبع انرژی به عنوان یک منبع جایگزین برای فسیلیها هستند.
همچنین، در برخی از کشورهای دیگر نیز تحقیقاتی در این زمینه انجام شده است. به عنوان مثال، در کانادا، ایالات متحده، روسیه و نروژ، تحقیقاتی برای بررسی قابلیت استخراج هیدرات گازی انجام شده است.