معرفی شرکت نفت و گاز گچساران

شرکت بهره‌برداری نفت و گاز گچساران، شرکت نفت و گاز ایرانی است و یکی از شرکت‌های تابعه شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب می‌باشد، که با تولید متوسط ۷۴۰ هزار بشکه نفت در روز، سهم عمده‌ای در تامین درآمدهای اقتصادی ایران دارد.

اداره مرکزی این شرکت از حیث جغرافیایی در شهر گچساران، استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده، ولی تاسیسات شرکت در چهار استان خوزستان، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد و فارس قرار دارد.

این شرکت وظیفه استخراج و بهره‌برداری از ۱۸ میدان نفتی را بر عهده دارد، که بخش اعظم آن، مربوط به میدان نفتی گچساران است، که به‌عنوان یکی از بزرگترین میادین نفتی ایران شناخته می‌شود.
منطقه نفتخیز گچساران نخستین بار در فاصله سال‌های ۱۳۰۳ و ۱۳۰۲ هجری شمسی، مورد مطالعه قرار گرفت. در سال ۱۳۱۰ عملیات حفاری برای چندمین بار آغاز شد و پس از حفر چاه‌های بسیار در لایه آسماری، بالاخره تولید نفت از مخزن گچساران از سال ۱۳۱۸ با چاه شماره ۱۳ آغاز شد.

میدان نفتی گچساران در فاصله ۲۲۰ کیلومتری جنوب شرقی اهواز قرار گرفته و شامل سازندهای شکافدار آسماری و بنگستان بوده که در جهت عمومی شمال غربی، جنوب شرقی طاقدیس‌های میادین نفتی جنوب ایران واقع شده است.

این میدان، طاقدیسی به طول حدود ۷۰ کیلومتر و عرض ۶ تا ۱۵ کیلومتر است. عمده تولید نفت از سازند آسماری این میدان صورت می‌گیرد، که عمدتاً از سنگ‌های کربناتی تشکیل شده است. اولین چاه بنگستانی که به تولید درآمد، چاه شماره ۳۶ بود، که بهره برداری از آن از سال ۱۳۴۰ آغاز گردید.

تاریخچه بهره برداری از مخزن نشان می‌دهد، که بجز یک دوره کوتاه بین سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲، تولید از مخزن گچساران همواره ادامه داشته و میزان تولید نیز همیشه سیر صعودی داشته است بطوریکه در سال ۱۳۵۳ به حداکثر میزان خود یعنی بالغ بر ۹۴۰ هزار بشکه در روز رسیده است. مطالعات میزان بهره دهی چاه‌ها نشان می‌دهد، که شاخص بهره دهی از ۲ تا بیش از ۵۰۰ پام / بشکه در روز متغیر می‌باشد،

که این اختلاف زیاد بین شاخص بهره‌دهی چاه‌ها، بیانگر تاثیر شدید سیستم شکافدار و تراکم شکاف‌ها و نهایتاً برخورد دهانه چاه با شکاف‌ها می‌باشد
شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران مسئولیت تولید صیانت شده از ۱۸ میدان نفتی را با استفاده از ۶۵۴ حلقه چاه، ۱۰ واحد بهره برداری، ۳ کارخانه نمکزدائی، ۱۱ ایستگاه تقویت فشار و تزریق گاز، ۳ مجتمع بزرگ گاز و گازمایع شامل کارخانه گازوگازمایع-۹۰۰ پازنان-۲ و پالایشگاههای گازوگازمایع-۱۲۰۰ گچساران و ۱۳۰۰ بی بی حکیمه، سیستم تولید و تزریق گاز پازنان/گچساران، سیستم گاز آغار و دالان مشتمل بر ۱۲ دستگاه، شیرگاه و لخته گیر مایع، ۵ آزمایشگاه شیمیائی، ۵ واحد آبرسانی، ۷۰ مجموعه تفکیک گر سرچاهی، ۲ مجموعه تفکیک و تقویت فشار سرچاهی، ۳ ایستگاه برق و حدود ۶۲۴۷ کیلومتر خط لوله ۴ تا ۴۲ اینچ را برعهده دارد.
میادین نفتی:
میدان نفتی گچساران:

میدان نفتی گچساران در فاصله ۲۲۰ کیلومتری جنوب شرقی اهواز و در منطقه نفتخیز گچساران واقع شده است. این حوزه شامل سازندهای شکافدار آسماری و بنگستان بوده که در جهت عمومی شمال غربی-جنوب شرقی طاقدیس‌های میادین نفتی جنوب ایران قرار گرفته است. این میدان، طاقدیسی به طول حدود ۷۰ کیلومتر و عرض ۶ تا ۱۵ کیلومتر است.

منطقه نفتخیز گچساران در سالهای ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ هجری شمسی مورد مطالعه قرار گرفت. در سال ۱۳۱۰ عملیات حفاری برای چندمین بار آغاز شد و پس از حفر چاه‌های بسیار در لایه آسماری، سرانجام استخراج نفت از مخزن گچساران در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی از چاه شماره ۱۳ به بهره‌برداری رسید.
میدان نفتی نرگسی:

میدان نفتی نرگسی، از میدان‌های نفتی ایران است، که در شهرستان دشتستان، استان بوشهر و در فاصله ۳۰ کیلومتری شمال شمال شهرستان برازجان قرار دارد.

§میدان نفتی گلخاری:

میدان نفتی گلخاری، از میادین نفتی جنوب ایران است، که در ۳۵ کیلومتری شمال بندر گناوه، واقع در استان بوشهر و در ۷۰ کیلومتری شمال غربی بوشهر، میان میدان نفتی نرگسی و میدان نفتی بینک و در حوزه عملیاتی شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران که از شرکت‌های تابعه شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب است، قرار دارد.

§میدان نفتی بینک:

میدان نفتی بینک، از میدان‌های نفتی ایران است، که در استان بوشهر و در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال بندر گناوه در ساحل خلیج فارس واقع شده و از سمت شمال به میدان گلخاری، میدان نفتی بی‌بی‌حکیمه و سیاهمکان و از سمت جنوب نیز به میدان خارک در دریا هم‌جوار است.

حجم نفت درجای مخزن بنگستان میدان بینک در استان بوشهر بر اساس محاسبات انجام شده، توسط شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب دو میلیارد و ۸۹۰ میلیون بشکه متعارفی پیش‌بینی شده است. این میدان در سال ۱۳۴۰ کشف شد و سال ۱۳۴۶ به بهره‌برداری رسید و هم اکنون ۲۶ هزار بشکه نفت خام، در روز تولید دارد و دارای ۱۸ حلقه چاه می‌باشد.

§میدان نفتی رگ سفید:

میدان نفتی رگ سفید در جنوب غربی ایران و در فاصله ۱۵۰ کیلومتری جنوب شرق اهواز و در نزدیکی بندر دیلم واقع است. این میدان در سال ۱۳۴۳ کشف شد.

این میدان پس از میدان نفتی پازنان، دارای بزرگترین حجم کلاهک گازی در میان میادین نفتی ایران است. میزان نفت اولیه این میدان ۱۶/۵ میلیارد بشکه تخمین زده شده‌است که پیشبینی شده که ۳/۴۴ میلیارد بشکه از آن قابل برداشت است. ابعاد میدان در حدود ۵۵ در ۷ کیلومتر می‌باشد و تعداد چاههای حفاری شده این میدان تا سال ۱۳۸۱به ۱۰۵ حلقه رسیده‌است. حجم در جای نفت و گاز سازندهای آسماری و بنگستان این میدان براساس آخرین مطالعات مخزن بترتیب معادل ۶/۱۴ میلیارد بشکه و ۸/۱۷ تریلیون فوت مکعب گزارش شده‌است. میزان تولید نفت و گاز تجمعی از این میدان از ابتدای بهره برداری تا پایان سال ۱۳۷۹ که در حدود ۴۰ سال می‌باشد بترتیب معادل ۱۵۲۱ میلیون بشکه و ۹۷۰ میلیارد فوت مکعب بوده‌است. سهم سازندهای آسماری و بنگستان از تولید تجمعی این میدان بترتیب ۱۲۳۰ و ۲۹۱ میلیون بشکه بوده‌است.

§میدان نفتی بی‌بی حکیمه:

میدان نفتی بی‌بی حکیمه با طول ۷۰ کیلومتر و عرض ۵ کیلومتر در جنوب فرو افتادگی دزفول در ناحیه جنوب غرب ایران قرار دارد.