انواع رژیم جریان:
رژیم جریان در خطوط لوله گاز و نفت به شکلهای مختلفی ممکن است رخ دهد، این اشکال عبارتند از:
1. رژیم جریان لایهای (Laminar Flow): در این نوع رژیم، جریان به صورت لایههای متمایز حرکت میکند و هر لایه به تنهایی حرکت میکند.
2. رژیم جریان ترکیبی (Transitional Flow): این نوع جریان که ترکیبی از رژیم جریان لایهای و توربولانت است، بین رژیم جریان لایهای و توربولانت واقع میشود.
3. رژیم جریان توربولانت (Turbulent Flow): در این نوع رژیم، جریان به صورت مستمر و بدون الگوهای منظم حرکت میکند.
برای تشخیص نوع رژیم جریان، میتوان از مشاهدات عملیاتی، استفاده از سنسورها و ابزارهای مربوط به جریانسنجی، و همچنین استفاده از روابط ریاضی مختلف مانند شماره ریتنبرگر و عدد ریینولدز استفاده کرد.
روابط ریاضی رژیم های جریان:
1. شماره ریتنبرگر (Reynolds Number): این رابطه به صورت زیر است:
\[Re = \frac{{\rho \cdot V \cdot D}}{{\mu}}\
که در آن:
- \(\rho\) نمایانگر چگالی سیال میباشد.
- \(V\) سرعت جریان.
- \(D\) قطر متوسط لوله.
- \(\mu\) ویسکوزیته سیال.
2. عدد ریینولدز (Reynolds Number): این عدد نسبت بین نیروهای اینرسیایی و ویسکوزیته سیال را نشان میدهد ومقدار آن نشان دهنده نوع جریان می باشد:
رینولز بیشتر از 4000>>>>>جریان توربولانت
رینولز بین 2300--4000>>>>جریان ترکیبی
رینولز =2300>>>>جریان لایه ای
معایب رژیم های جریان:
رژیم جریان لایهای (Laminar Flow)
معایب:
- حساسیت به تغییرات سرعت و دما.
- امکان تشکیل رسوبات و ترکیبات شیمیایی در دیوارههای لوله.
رژیم جریان ترکیبی (Transitional Flow):
- معایب:
- حساسیت به تغییرات پارامترهای مختلف مانند دما و فشار.
رژیم جریان توربولانت (Turbulent Flow)
- معایب:
- نیاز به توان بیشتر برای حرکت سیال.
- افزایش افت فشار در خطوط لوله.
- حساسیت به نوسانات و اضطرابات.
مزیت رژیم های جریان:
رژیم جریان لایهای (Laminar Flow):
- مزیت:
- نیاز به توان کمتر برای حرکت سیال.
- کاهش افت فشار در خطوط لوله.
رژیم جریان ترکیبی (Transitional Flow):
- مزیت:
- ترکیبی از مزایای دو نوع رژیم دیگر (لایهای و توربولانت).
رژیم جریان توربولانت (Turbulent Flow):
- مزیت:
- تخلخل بالا و انتقال حرارت بهتر.
- ترکیب مؤثر و مساعد بین لایههای مختلف.