کلمه
خوردگی یا corrosion از کلمه یونانی corrode به معنی تخریب تدریجی گرفته شده است ، خوردگی در تعریف کلی به معنی فعل و انفعالات شیمیایی ما بین عناصر فلزی و عناصر موجود در محیط گفته میشود که باعث زنگ زدگی ، خوردگی و ... همراه است .
فلزات در طبیعت اغلب به صورت تعادلی قرار دارند ( تعادل شیمیایی ، تعادل گرمایی ، تعادل مکانیکی) اما زمانی که این فلزات از حالت تعادلی خارج میشوند و احیا میشوند بیشتر در معرض خوردگی قرار میگیرند .
اهمیت پدیده خوردگی و جلوگیری از آن این است که بتوانیم از خسارات اقتصادی ، ایمنی و ضایعات جلوگیری کنیم
بیشترین هزینه مربوط به عدم رعایت خوردگی مربوط میشود به صنعت کشاورزی که بیشتر به روش سنتی و بیشتر خوردگی ها در لوله های آب و مخازن زیر زمینی انتقال آب مربوط میشود ، در درجه دوم به
صنعت نفت میرسیم که بر خلاف انتظار هزینه ای معادل 600.000.000 دلار در سال هزینه نشت و خوردگی را پرداخت میکند و در درجه سوم و چهارم به صنعت معادن و گروه های خدماتی از جمله حمل و نقل ، هتلداری و ... میرسیم که اگر بررسی شود در سال حدود 3.170.000 میلیارد هزینه کلی خوردگی در کشور میشود که طبق آمار بانک مرکزی ارایه شده و اگر فقط و فقط 20% در سال صرفه جویی شود حدود 10000 مدرسه میتوان ساخت .
در کل خوردگی به دو بخش خوردگی مستقیم و خوردگی غیر مستقیم تقسیم بندی میشود :
خوردگی مستقیم مانند --> تعویض قطعات ، نیروهای انسانی ،ماشین آلات و ...
خوردگی غیر مستقیم مانند --> اتلاف محصولات ، خرابی و توقف دستگاه ها و ...
انواع خوردگی فلزات :
خوردگی تر (wet corrosion)
خوردگی خشک (dry corrosion)
خوردگی تر در حفاری بیشتر به وجود می آید و دلیل آن وجود سیالات حفاری مورد استفاده در حفاری است
خوردگی خشک به واکنش های گاز و جامد و در درجه حرارت های بالا ایجاد میشود
مکانیزم کلی خوردگی تر (wet corrosion) الکتروشیمیایی است و میتوان گفت هر قدر که هدایت الکتریکی سیال بالاتر باشد ، جریان عبوری بیشتر و میزان خوردگی بالاتر است .
ما دو نوع واکنش داریم :
نیم واکنش اکسایش (اکسیداسیون) : Zn ----> Zn2+ +2e
نیم واکنش کاهش ( احیا ) : Cu2+ +2e ----> Cu
یکی از شرایط مهم تبادل ا
لکترون ما بین 2 عنصر جداگانه است که هریک را الکترود مینامند و به بستر مناسب تشکیل واکنش و تبادل الکترون الکترولیت گویند ، الکترود معمولا فلز و الکترولیت معمولا محلول است .
در بخش 2 به محصولات خوردگی و معیار های سنجش خوردگی میپردازیم .
نویسنده و مولف :
شروین زواره ای 
